Geloof in God versus rationaliteit

Referentie:

Plantinga, Elvin, art. "Religion and epistemology", in: Routledge Encyclopedia of Philosophy, New York, version 1.0, 1998

Plaatskenmerk:

Mijn computer/ filosofiebibliotheek

Extract:

"According to Freud, (...) religious belief arises out of illusion. And the reason this constitutes a criticism of such belief is that this mechanism of illusion is not aimed at the production of true belief, but rather at belief that has some other, non-truth-related property - in this case, the property of enabling us to carry on in this otherwise discouraging world. It is for this reason that religious belief, on this account, is irrational."

Commentaar:

Geloof in God wordt in de epistemologie langs de meetlat van de rationaliteit gelegd. Een geloof moet beargumenteerbaar zijn. Volgens John Locke zijn er twee vormen van "zeker geloof":
1. Zelf bewijzend geloof, zoals in 2+1=3
2. Geloven binnen iemands eigen mentale leven, zoals "het komt mij voor dat ik nu een blog zit te typen". Om de zekerheid van dit soort geloof kan ik niet heen en is daarom gerechtvaardigd. Als echter een geloof niet zeker is dan mag ik het alleen aannemen als het waarschijnlijk is met inachtneming van dat wat ik met zekerheid kan geloven.
Dit laatste is lastig. Je zou bijvoorbeeld ook kunnen twijfelen of er wel een verleden bestaat.

Tegen geloof in God bestaan verschillende bezwaren. Zo zijn er de facto bezwaren, die er simpelweg op neer komen dat God niet bestaat. Daarnaast zijn er de jure bezwaren, zoals dat wat onder punt 2 hierboven is gezegd. Een tweede vorm van de jure bezwaren is waar Freud, Marx en Nietzsche mee werken: of God nu bestaat of niet, in hem geloven is irrationeel. Maar ja, als het irrationeel is dan kan dit alleen maar betekenen dat God niet bestaat en dan gaat het tenslotte toch om een de facto bezwaar.

Dit is de strekking van het encyclopedieartikel van Plantinga.
Ik denk inderdaad dat het interessanter is om geloof in God te onderzoeken dan het bestaan van God, want geloof in God bestaat, zoveel is zeker.